Spotkanie 8. Miłość od pierwszego wejrzenia

Pochylmy się na chwilę nad pierwszymi lekcjami, które poprowadzicie z Waszymi klasami. Bardzo niedoceniane, mają ogromne znaczenie dla przebiegu całego roku szkolnego. Co taka lekcja ma wspólnego z pierwszą randką i dlaczego warto poświęcić więcej czasu na jej planowanie?

Nowy rok szkolny zbliża się wielkimi krokami. Jestem pewna, że czujecie już lekkie podenerwowanie spowodowane lawiną obowiązków, które spłyną na Was w najbliższych dniach. W głowie krąży mnóstwo myśli: jak okiełznać nowe podręczniki, ile materiału do zrealizowania czy też klasówek do sprawdzenia. Wdech, wydech i STOP! Najpierw pochylmy się na chwilę nad pierwszymi lekcjami, które poprowadzicie z Waszymi klasami. Bardzo niedoceniane, mają ogromne znaczenie dla przebiegu całego roku szkolnego.

Wobec rad pedagogicznych, spotkań, dokumentów, formularzy i wielu, wielu obowiązków pierwsza lekcja schodzi czasami na drugi plan. Jeśli jednak nie poświęcimy odpowiednio dużo uwagi jej planowaniu oraz przebiegowi, może ona rzutować na cały rok szkolny.

Dlaczego akurat pierwsza lekcja? Dlaczego przypisuję jej tak dużą rolę? Taką lekcję możemy porównać do pierwszej randki – jeśli dwójka randkowiczów nie poczuje do siebie „chemii”, nie odnajdzie wspólnych zainteresowań i nie dostrzeże, że wiele ich łączy, to spotkanie skończy się fiaskiem. Podobnie jest z pierwszą lekcją: jeśli obie strony nie poczują się dobrze w swoim towarzystwie i pozostawią po sobie niemiłe wrażenie, ciężko będzie zbudować dobrą relację, która sprzyja procesowi uczenia się. O co zadbać na pierwszej lekcji?

Na pierwszej lekcji:

… przede wszystkim powinniśmy skupić się na budowaniu relacji międzyludzkich i kwestie językowe potraktować jako wtórne. Zaplanujmy tak te zajęcia, aby przyczyniły się one do budowania i wzmacniania więzi między uczniami w klasie, ale również między nami i klasą. Dlaczego jest to kluczowe? Uczniowie z klasy, której członkowie sobie nie ufają oraz nie czują się ze sobą komfortowo, nie rozwiną w pełni skrzydeł i nie wykorzystają swojego potencjału, ucząc się języka obcego. Uczenie się oznacza wielokrotne wychodzenie poza strefę komfortu, obnażanie swojej niewiedzy oraz słabości. Jeśli uczniowie ufają sobie oraz nauczycielowi, dużo łatwiej przyjdzie im otworzenie się na ten proces. Zadbajmy o to, aby na pierwszych lekcjach uczniowie dowiedzieli się o sobie jak najwięcej oraz aby odkryli jak najwięcej łączących ich rzeczy, np. wspólne hobby, zainteresowania, wspólnych idoli, podobne doświadczenia. To pomaga zobaczyć w koleżance lub koledze z ławki drugiego interesującego człowieka, wzmacnia grupę i tworzy warunki, w których nauka przychodzi łatwiej oraz przebiega wydajniej.

Na pierwszych zajęciach bardzo dobrze działają ćwiczenia, które znamy ze szkoleń i spotkań. Poniżej trzy przykłady ćwiczeń, które sprawdzają się na moich zajęciach.

 

Wyspy zainteresowań

Wersja dla klas kontynuujących naukę

  1. Na kartkach zapisujemy bardzo dużą czcionką słowa lub umieszczamy zdjęcia związane z hobby i zainteresowaniami uczniów (np. tenis, piłka nożna, podróże, psy, koty, komputery).
  2. Ławki ustawiamy tak, aby na środku sali było dużo wolnej przestrzeni, w pewnej odległości od siebie na ziemi umieszczamy kartki z hasłami.
  3. Uczniów zapraszamy na środek, prosimy ich o obejrzenie haseł – wspólnie omawiamy na forum, czy wszystkie słowa znamy lub czy jesteśmy w stanie nazwać wszystkie ilustracje.
  4. Jeśli mamy taką możliwość, puszczamy w tle piosenki po niemiecku i prosimy uczniów o swobodne spacerowanie po klasie. Gdy wyłączymy piosenkę lub damy sygnał, uczniowie zatrzymują się przy najbliższych kartkach.
  5. Dajemy uczniom chwilę na rozmowę na tematy przedstawione na kartkach. Przydzielony czas dopasowujemy do liczebności grupy oraz do zasobu wiedzy – ćwiczenie musi przebiegać płynnie i dynamicznie.
  6. Ponownie puszczamy muzykę lub dajemy uczniom sygnał, aby zaczęli krążyć po sali. Ponownie zatrzymujemy muzykę lub dajemy sygnał i powtarzamy ćwiczenie w nowych konstelacjach.

Wersja dla klas rozpoczynających naukę

  1. Na kartkach umieszczamy zdjęcia, rysunki, emotikony lub słowa dotyczące zainteresowań i hobby uczniów. Wybieramy proste hasła, które brzmią po niemiecku podobnie jak w języku polskim lub angielskim.

  2. Ławki ustawiamy tak, aby na środku sali było dużo wolnej przestrzeni, w pewnej odległości od siebie na ziemi umieszczamy kartki z hasłami.
    Uczniów zapraszamy na środek, prosimy ich o obejrzenie haseł lub zdjęć – wspólnie omawiamy na forum, czy wszystkie słowa znamy lub czy jesteśmy w stanie nazwać wszystkie ilustracje.
  3. Jeśli mamy taką możliwość, puszczamy w tle piosenki po niemiecku i prosimy uczniów o swobodne spacerowanie po klasie. Gdy wyłączymy piosenkę lub damy sygnał, uczniowie zatrzymują się przy najbliższych kartkach.
  4. W grupach początkujących nie możemy liczyć na ożywioną rozmowę – dopasujmy zatem oczekiwania do możliwości. Najpierw każda grupa musi powiedzieć głośno, przy jakim temacie się zatrzymała. Następnie każdy z uczniów mówi np. Ich mag / Ich mag nicht X lub JA/NEIN – w zależności od tego, czy zagadnienie z kartki to ich hobby i czy w ogóle ich interesuje. W grupie początkującej musimy dążyć do tego, aby zajęcia odbywały się po niemiecku – wykluczmy język polski i zastąpmy go nawet taką szczątkową komunikacją, w ramach której jednak cel zostanie osiągnięty: uczniowie poznają swoje hobby i zainteresowania.

Mapy zainteresowań

  1. Prosimy uczniów, aby połączyli ze sobą te same lub podobne słowa oraz rysunki. Słowa łączymy swobodnie, zatem jeśli każdy z uczniów napisał np. koszykówka, łączymy wszystkie te słowa ze sobą. W grupach kontynuujących naukę prosimy uczniów, aby w wyznaczonym czasie porozmawiali rzeczach, które ich łączą oraz różnią. Ćwiczenie to pokazuje uczniom, jak wiele mają ze sobą wspólnego i buduje poczucie przynależności do grupy.
  2. Każdy uczeń na arkuszu zapisuje swoje imię oraz dookoła niego np. cztery słowa opisujące jego zainteresowania i hobby. Jeśli jest to grupa początkująca, poprośmy o to, aby uczniowie narysowali symbole słów, omówili w grupach, czy znają te słowa po niemiecku oraz następnie krótko omawiamy je na forum.
  3. Klasę dzielimy na kilkuosobowe grupy. Każda z grup otrzymuje duży arkusz papieru.

Sprechende Karten & Was magst du lieber dla grup kontynuujących naukę

  1. Przygotowujemy tabelę z pytaniami dotyczącymi zainteresowań, nawyków i hobby uczniów. Każde pytanie przyporządkowujemy do jednej z kart w talii. Jeśli chcecie skorzystać z gotowych arkuszy, możecie pobrać przygotowane przeze mnie arkusze - do pobrania pod artykułem.
  2. Na zajęcia przynosimy po jednym arkuszu z pytaniami na parę uczniów oraz kilka talii kart. Jeśli grupa jest liczna, każdej parze przydzielamy jeden karciany kolor. Po upływie wyznaczonego czasu lub „przerobieniu” wszystkich pytań grupy wymieniają się kartami.

Ćwiczenie z aspektem rywalizacji

Uczeń nr 1 losuje kartę oraz odczytuje pytanie przypisane do tej karty. Uczeń nr 2 odpowiada na pytanie przynajmniej trzema zdaniami. Każda odpowiedź jest odpowiednio punktowana:

  1. Wenn ihre Antwort grammatisch korrekt ist und aus mindestens 3 Sätzen besteht, bekommen sie – 2 Punkte.
  2. Wenn ihre Antwort grammatisch korrekt aber kürzer als 3 Sätze ist, bekommen sie – 1 Punkte.
  3. Für eine falsche Antwort, die grammatisch unkorrekt und kürzer als 3 Sätze ist, bekommen sie 0 – Punkte.

Wygrywa osoba z największą liczbą punktów.

Ćwiczenie bez rywalizacji

Ćwiczenie to możemy również przeprowadzić bez naliczania punktów. Uczniowie na zmianę losują karty, odczytują pytania i na nie odpowiadają.

Planując pierwszą lekcję, zastanówmy się również nad tym, jak my, jako nauczyciele, ale przede wszystkim jako ludzie, zostaniemy odebrani przez naszych uczniów. Uchylmy rąbka tajemnicy, podzielmy się naszymi pasjami, tym co powoduje, że nasze serca biją mocniej. Zadbajmy o swój dobry wizerunek. Dlaczego to takie ważne? “Dzieci nie uczą się od ludzi, których nie lubią” – jak rzekła Rita Pierson. Ponadto dzieci nie uczą się wśród ludzi, których nie lubią. Zadbajmy o dobre relacje w grupie, a nasza szkolna codzienność będzie dużo piękniejsza.

 

Zobacz Łucka po ludzku: Miłość od pierwszego wejrzenia